بررسی تاثیر نگهداری از حیوانات خانگی بر افسردگی و رضایت از زندگی سالمندان ساکن در آسایشگاه های سالمندان توحیدو ابن سینای شهر تهران در سال 1390

چکیده مقدمه و زمینه: سالمندی مرحله ای از زندگی است که سبب پس رفت جسمانی و روانی در فرد می شود. در این میان افسردگی شایع ترین مشکل روانی است که در سالمندان به ویژه سالمندان مقیم خانه های سالمندان دیده می شود. بر اساس مطالعات شیوع افسردگی در خانه های سالمندان50-30% می باشد. از پیامدهای ناخوشانید افسردگی کاهش رضایت از زندگی است که می تواند تأثیرات عمده ای در زندگی سالمندان داشته باشد، زیرا رضایت از زندگی لازمه یک زندگی مفید و موثر می باشد و از جمله عوامل مطرح در رفاه فرد است. لذا این مطالعه با هدف بررسی تأثیر نگهداری و مراقبت از حیوانات خانگی بر میزان افسردگی و رضایت از زندگی سالمندان انجام شده است. مواد و روشها: این پژوهش از نوع نیمه تجربی بوده که در آن 60 نفر از سالمندان مقیم سراهای سالمندان توحید و ابن سینا که دارای خصوصیات مورد نظر بودند، به عنوان نمونه های پژوهش انتخاب شدند. با توجه به تشابه و قابل مقایسه بودن سالمندان در دو آسایشگاه، به طور تصادفی سالمندان آسایشگاه ابن سینا به عنوان گروه مداخله(29نفر) و سالمندان آسایشگاه توحید به عنوان گروه شاهد(31نفر) انتخاب شدند. برنامه نگهداری از حیوانات طراحی شد و طی یک دوره شش هفته ای با برنامه زمان بندی مشخص، هر یک از افراد گروه مداخله، در روزهای معین شده از یک جفت مرغ عشق نگهداری می کردند در حالی که گروه شاهد برنامه مراقبتی معمول را دریافت می کردند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، تست افسردگی سالمندان و تست رضایت از زندگی سالمندان بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های کای اسکوئر و تی مستقل و همچنین برای بررسی متغیرها در بین دو گروه از آزمون های تی مستقل استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین افسردگی سالمندان گروه مداخله از 55/8 قبل از مداخله به 79/4 بعد از مداخله کاهش یافت( 001/0 p< ). این در حالی است که در گروه شاهد قبل و بعد از مداخله تفاوت معنی داری مشاهده نشد. همچنین نتایج نشان داد که میانگین رضایت از زندگی سالمندان گروه مداخله از 58/9 قبل از مداخله به 65/14 بعد از مداخله افزایش یافت (001/0p< ) در حالی که تفاوت معنی داری از این نظر در گروه شاهد قبل و بعد از مدت زمان مداخله مشاهده نشد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه می توان گفت که نگهداری از حیوانات، بر کاهش افسردگی و افزایش رضایت از زندگی سالمندان مقم آسایشگاه موثر است. لذا به کارگیری گسترده تر و روتین این نوع مداخله در آسایشگاه های سالمندان توصیه می شود. کلید واژه ها: افسردگی، رضایت از زندگی، سالمندی، درمان به کمک حیوانات.